Για να υποβληθεί κάποιος σε σπληνεκτομή, δηλαδή στην αφαίρεση του σπλήνα του υπάρχουν διάφορες παθήσεις που μπορεί να τον οδηγήσουν εκεί. Μια από τις συχνότερες σε υγιείς ανθρώπους είναι ο σοβαρός τραυματισμός του σπλήνα που αποτελεί βέβαια μια επείγουσα διαδικασία. Οι αιτίες μιας προγραμματισμένης σπληνεκτομής είναι αιματολογικές παθήσεις, όπως η θρομβοπενική πορφύρα, το σύνδρομο Evans, η κληρονομική σφαιροκυττάρωση, η κληρονομική ελλειπτοκυττάρωση, οι μεσογειακές αναιμίες, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία και το λέμφωμα.
Η μυελοειδής λευχαιμία έχει σήμερα στις περισσότερες περιπτώσεις αντικατασταθεί από την συστηματική αγωγή. Από την άλλη όμως ο σπλήνας φτάνει σε μεγάλες διαστάσεις με σοβαρές επιπλοκές όπως θρομβοπενία, υπερκαταβολισμό και πυλαία υπέρταση. Είναι γεγονός πως η χημειοθεραπεία καθυστερεί τη σπληνεκτομή, η οποία επιφέρει σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής του ασθενούς και είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί πριν η κλινική κατατάσταση του ασθενούς έχει επιβαρυνθεί μη αναστρέψιμα. Άλλες ενδείξεις σπληνεκτομής αποτελούν τα αιμαγγειώματα και οι κύστες του σπλήνα και η πυλαία υπέρταση.
Σήμερα η επέμβαση της σπληνεκτομής διεξάγεται επί το πλείστον λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά και ο σπλήνας αφαιρείται από μια μικρή τομή χαμηλά στην ηβική περιοχή ή τεμαχίζεται και αναρροφάται από μια από τις μικρές τομές, που χρησιμοποιούνται για την ίδια την επέμβαση.
Έτσι αποφεύγουμε να προσθέσουμε στον ασθενή, εκτός από το ψυχολογικό και το σωματικό τραύμα, που θα επέφερε μια μεγάλη τομή, η οποία εκτός από τη δυσμορφία επιφέρει και σοβαρούς κινδύνους επιμόλυνσης και διάσπασης του κοιλιακού τραύματος.Πολύ σημαντικό ρόλο στην όλη διαδικασία διαχείρισης του ασθενούς παίζει η προφύλαξη από τις λοιμώξεις. Οι ασθενείς χρειάζονται εμβολιασμό κατά των πνευμονιόκοκκο, αιμόφιλο και μηνιγγιτιδόκοκκο. Η καλύτερη εκλογή χορήγησης των εμβολίων θεωρείται πως είναι δυο εβδομάδες πριν την επέμβαση. Εάν ο ασθενής δεν έχει εμβολιαστεί τότε προτιμότερο είναι να γίνει αυτό δυο εβδομάδες μετά την επέμβαση.